Draumekrøniker, del 5 - Enclosing the Loved World

In the beginning was the Word, and the Word was with God, and the Word was God.
- John I.I

Ah, distinctly I remember it was in the bleak December,
- The Raven, Edgar Allan Poe

It's the language's desire to enclose the loved world in its arms.
- Omeros, Derek Walcott

Desembermørkret ligg kaldt og trykkjande kring oss der vi sit. Eg har nett oppdaga at eg har eksamen dagen etter, men vi veit då alle at det er for seint med pugging klokka elleve om kvelden. Dessutan er eg ferdig med resten av eksamenane; til helvete med denne, kva fag det enn er. Men eg skal då alltids klare å kome meg opp, berre eg kjem meg i seng snart. Snart. Men det er då slik eit relativt omgrep, og dessutan er det kaldt på Dragvoll denne tida av året. Derek Walcott sit ovanfor meg og nektar å gje autografen sin, medan han snakkar om si komande diktsamling og om språket sine ynskje; som om språket har fri vilje, som om språket er eit vesen. Kan også språket frelsast? Kva ville Pelagius ha sagt om det? Men det er for seint på døgeret til at eg orkar å jage verbale kynoskefali, og eg høyrer på med halvt attlatne auge medan eg opplever Fallet på nytt.

Tårnet var det tredje fallet. Fyrst fall Adam og Eva frå uskulda, så fall Abel daud til jorda, så fall Babels tårn. Skal eg også falle? Vil eg i så fall vakne? Derek Walcott talar framleis, som om han freistar samle dei spreidde tungemåla i ein ordflaum, eit lappeteppe vevd av ord frå ulike språk. Vil han klare å lære fuglespråket også? Ich hab' keine Ahnung wie es ist, but I should expect it to be all for the best, after all es el siglo del oro, por el rey y la reyna vamonos a la guerra; arma virumque cano. Mon pere est mere et mon frere est masseuse. To hell with it. Eg ler som om eg forstår vitsen, men Derek nektar framleis å skrive autografen sin. Men du meinar det verkeleg, spør eg, og han bekreftar at, ja, språket sitt høgste ynskje er å omslutte verda det har kjær. Klokka nærmar seg stadig tolv; dette vert ei lang natt. Eg vrir og vender ord i hovudet medan snøen dekkjer verda meir og meir. Kanskje vil også snøen omslutte verda den har kjær? Berre så synd at den skal vere så begeistra for akkurat denne delen.

Kjem vi nokon gong tilbake til opphavet, spør eg. Om du vil tilbake til opphavet, fortel ein figur eg ikkje har sett før, så lyt du gå stega tilbake, oppsøkje orda sine utviklingar og slik kome til språket sin barndom. I opphavet var Ordet, og det er det opphavet alle menneske søkjer. Er det vanskeleg, spør eg. Umogeleg, svarar vedkomande, men vi lyt alle ut på ei større reise før eller sidan. Då tårnet fall vart det menneska si oppgåve å spreie språket, det var berre slik språket kunne omslutte verda Gud elska, fortel han, og forsvinn i desembernatta. Det er sant, skyt Derek inn, alle må på ei reise før eller sidan. Berre tenk på Odyssevs, berre tenk på Menelaos. Trojas fall skuldast ei setning Helena aldri gav sin ektemann: Eg elskar deg. Og også Troja fall til liks med Babels tårn. Men, byrjar eg, ord som byrjar krigar kan då ikkje vere av kjærleik? Du tek feil, seier ei kvinne kledd i blodut khiton og med eit diadem på hovudet. Ord av kjærleik startar ofte krigar, for kva den eine elskar, ser den andre seg stundom nøydd til å hate.

Makta ligg ikkje i sjølve orda, men i språket, for orda er menneskeskapte og omskiftelege; orda vert vrengde ut av form innan kort tid, men den som kontrollerar språket er mektig. Ahasverus er den mektigaste mannen, får eg påpeikt, for han har vandra verda sidan Kristi tid, og ingen kjenner språket betre enn han. Var det kanskje derfor han vart dømd til å vandre og aldri døy, spør eg. Mogeleg, får eg til svar, og Derek nikkar samd der han sit. Kven kan hevde at Ahasverus vart fordømd, held kvinna fram. Har ikkje han fått større lukke enn nokon annan? Men eg har då i det minste sett Agamemnon sitt andlet, avsluttar ho malapropos og svinn i skuggane.

Språket vert degenerert, seier ein og tek seg ein slurk kaffi, noko som er umogeleg på Dragvoll etter klokka fem. Lydar forsvinn og ord vert delte. Slik skal det ikkje vere, understrekar han og set kaffikoppen på asjetten med eit smell. Vielleicht ist es nicht besser, pero creo que las palabras son necesitos para the general well-being of things, you know. Semper fidelis! Salaam aleykum, aleykum ya salaam, shalom. Skrid ad Helvede ad. Det heile endar i eit babel eg ikkje klarar halde styr på, og eg ser at det er eksamen om mindre enn ni timar. Til helheim med det, eg har ikkje tid; ikkje no når auga sym i mental skodde og røynda verkar mindre handfast enn nokon gong tidlegare. Kan vi eigentleg vite at vi eksisterar, spør plutseleg Rene Descartes med eit smil om munnen. Ja, svarar eg, for vi har språket, og om vi ikkje eksisterar kan heller ikkje språket eksistere. Men, held han fram, korleis veit du at språket ikkje berre er ein draum? Vi tenkjer i bilete, svarar eg, medan vi talar i ord; og om alt var ein draum kunne eg ikkje bede deg dra til gehenna slik eg nettopp gjer. Smilet svinn frå munnen hans, og han dreg av garde for å utkjempe ein ny krig. På sett og vis tok han meg altså bokstaveleg. Eg angrar med det same, eg likar han eigentleg betre enn eg gjev uttrykk for, men det er hans meditasjonar som lyt skrivast ned, ikkje mine. Terrorist eller fridomskjempar? Språket omfamnar begge desse, det er opp til oss menneske å bruke dei og det gjer vi då også. Gjerne om ein annan.

Floccinaucinihilipilification, floccinaucinihilipilification, floccinaucinihilipilification, messar ei kvinne med tjukk russisk aksent og syner kor arbitrært språket kan vere; eit leiketøy i hendene på alle menneske, høgst biletleg tala. Vi andre seier ikkje noko, kven no enn “vi” er i denne samanhengen, kanskje fordi vi tykkjer det er sjølvsagt, kanskje fordi vi ikkje kjem på noko fornuftig å seie. Kva språkfamilie stammar baskisk frå, spør eg, og det er det ingen som veit.