Draumekrøniker

I nokre netter i den seinare tid har eg drøymt mykje rart. Nokre av draumane har vore så artige og/eller levande for meg, at eg har valt å skrive dei ned. Det tok litt tid før eg vart einig med meg sjølv om eg skulle legge dei ut, men til slutt kom eg fram til at eg får gjere det og heller la folk sjå litt rart på meg etterpå.

Desse draumane er gjendikta for å skape betre flyt, for draumar er springande, usamanhengande og hakkete. Følgjeleg er ikkje desse små novellene 100 prosent korrekte når det gjeld korleis draumane utvikla seg.



Del 1 - Historieeksamen


Kvifor sat vi i daglegstova heime? Eg veit ikkje, men det er heller uvesentleg. Vi sat der, det var alt som var viktig. På den grøne voksduken framfor meg låg det haugar med papir: Notat, skriftelege svar frå tidlegare kandidatar, avrivne lappar med skrift og tal på. Var det eit to-tal eg såg i ein sirkel nedst på det triangelforma lappen? Mogeleg, eg kunne uansett ikkje seie det for sikkert, eg var glad det ikkje var min. Så kom ei hand, tok tak i lappen, krølla den saman og heiv den frå seg. Lappen bomma på bordet og fall ned på golvet. ”Er du klar?” spurde han på dialekt. Men, vent litt, spurde han verkeleg om det? Eller er det berre hjernen min som trur det, fordi spørsmålet verkar logisk? Umogeleg å vite. Eg svarte, om han no verkeleg stilte spørsmålet då, at eg var klar.

Mogelegvis var det eksamen eg var opp i, eksamen i eldre historie. I alle fall var det mykje som tydde på det: Leivningane etter alle før meg, folk som hadde mislukkast, atmosfæren av gale svar, nervøsitet og sveitte. Det var ikkje nokon teikn til dei som hadde lukkast, kanskje det ikkje eksisterte nokon slike, så heile rommet bar preg av nederlag. Ganske skremmande, det sette ein betrakteleg dempar på den allereie spente stemninga. Akkurat som om eg verkeleg var opp til munnleg eksamen. Eller kanskje var det skriftleg, her er då så mange lappar. Kor var i alle tilfelle sjokoladen? Og mineralvatnet? Kor var sensor? Ja, ja, det er mindre viktig, det var ikkje der, ferdig med det.

”Når var mellomalderen?” spurte han på dialekten sin, tilbakelent i ein stol det ideelt sett ikkje burde vere mogeleg å lene seg tilbake i. Blikket mitt flakka, eg byrja å tenkje meg om. Det kom veldig an på, det fanst ei mengd svar. Byrja den i 410, då Roma fall? Nei, Roma fall då ikkje, men vart innteken av gotarhøvdingen Alarik den andre, eg måtte ikkje seie feil. 476, med oppløysinga av det Vestromerske Riket? Nei, 400, eit rundt tal, for å halde det enkelt og greitt. Kva skulle eg velje? Så fall blikket på ein lapp like ved, ein lapp med ei enkel setning skriven på engelsk. Kvifor engelsk? Ikkje visste eg, svaret var feil same kva språk det vart sagt på. ”All years attached to year 1600,” stod det på lappen. 1600. Slaget ved Sekigahara-passet, Japan, nederlaget mot Korea i 1598, Yi Sun-Shi, Age of Empires, det var uansett feil. Mellomalderen var då for lengst over på den tida, den vart offisielt avslutta i 1492 då Columbus segla til det han trudde var India og konstruerte eit alter under ein seglduk hengt opp mellom to store palmar, like i kanten mellom stranda og skogen. Omkring sat der soldatar, sjømenn, nokre karib-indianarar til høgre – nei, no hugsar eg eit bilete, ikkje kva som verkeleg hende. Mellomalderen var i alle fall ferdig, eg skulle ta til på når den byrja.

”Det kjem veldig an på,” byrja eg. ”Nokon hevdar i 410…” Historielæraren hadde skifta plass, no sat han på den andre sida av bordet, til venstre for meg. Når hadde han skifta plass? I staden for å høyre vidare på mi utgreiing om mellomalderen, bøygde han seg framover så eg såg han i profil, for no var han plutseleg rett ved sida av meg. Skjegget og håret, grått alt saman, brillene slik eg hadde sett dei mange gongar før. Han ropte: ”Du hadde rett.” Han ropte det til nokon inne på datarommet. Kven? Systera mi, kanskje? Ja, truleg, det måtte vere ho. Kva hadde dei to prata om? At eg garantert kom til å byrje med år 410?

Plutseleg kom norsklæraren min inn stovedøra. Eg kjende han att med det same. Han kom gåande med lange steg, minte litt om John Cleese i ”Ministry of Silly Walks”, men han fullførte aldri, så det vart berre på liksom. Han brukte mange steg, korleis klarte han å bruke så mange på den korte avstanden, når stega var så lange? Godt spørsmål. I handa hadde han gitaren min. Kor hadde han funne den? Dumt spørsmål, på rommet mitt, sjølvsagt. Så sette han seg ned, kalla historielæraren min for Tjugeskjegg – eller kanskje er også det berre ein illusjon, eller i beste fall noko eg finn på for å lage flyt i historia – og stira rett framfor seg. Brillene fekk han til å verke mykje større i ansiktet enn han var. Gitaren heldt han i høgre handa, heldt den om halsen om lag ved niande band, trur eg, godt plassert på låret. Eller kanskje var det tolvte band. Han gjekk kledd i dress, eller var det ei blå skjorte? Vanskeleg å seie. Eg hugsar han i dress, men det er truleg fordi eg nettopp har sett eit bilete av i dress, det var sikkert ikkje slik. Han såg ut som eit spørsmålsteikn, det er eg rimeleg sikker på. Ja, ikkje bokstaveleg altså, han hadde framleis forma som den norsklæraren han er – eller var, han er då pensjonert – men meir figurativt, metaforisk. ”Skru på fjernsynet,” trur eg han sa, eller kanskje var det berre historielæraren – som no merkeleg nok sat på den andre sida av bordet att – som av eigen fantasi bestemte seg for å slå på fjernsynet? Fjernsynet vart i alle fall slått på.

Så vakna eg.